Wat houdt deze therapiestroming in
ACT is een vrij nieuwe vorm van cognitieve gedragstherapie die aan het einde van de 20ste eeuw door Steven C. Hayes is ontwikkeld en deel uitmaakt van het functioneel contextualisme (therapiestroming). Deze behandelvorm richt zich op zaken die op directe wijze te beïnvloeden zijn, zoals uw eigen gedrag.

 
De kern van ACT is de filosofie, dat het vechten tegen onvermijdelijke zaken, uiteindelijk ten koste gaat van een waardevol leven. Er wordt vooral gewerkt met diverse technieken om anders om te gaan met onder andere piekeren. (waaronder ook mindfulness) In de Verenigde Staten is ACT sinds maart 2011 een officieel erkende behandelwijze.

Uitgangspunten van ACT

A: Accept: Accepteer de gevoelens die je hebt en probeer er niet tegen te vechten
C: Choose: Kies een manier van handelen die in overeenkomst is met je waarden. Laat je daarbij niet leiden door je emoties.
T: Take Action: neem actie. Doe iets wat voor jou belangrijk is en wacht daarbij niet totdat je emoties weer positief of zelfs maar hanteerbaar zijn.

Mindfulness en ACT
We beschrijven de ACT wel eens als een westerse vorm van mindfulness. Een groot deel van het gedachtegoed van de ACT komt overeen met die van mindfulness. Bijvoorbeeld:

  • Focus op acceptatie: Acceptatie betekent niet dat je je neerlegt bij wat er op het moment is. Als je werkeloos bent, betekent acceptatie niet dat je stopt met solliciteren. Het accepteren richt zich er op dat je nu werkeloos bent. Als je daar niet meer over hoeft te piekeren en te rouwen, creëer je juist meer ruimte om te solliciteren en het leven weer op te pakken.
  • Omgaan met je innerlijke stem: Als je een tijdje stil zit en let op wat er in je om gaat, zul je al heel snel zien dat er talloze stemmen in je hoofd klinken. De één zegt misschien dat de was nog gedaan moet worden, terwijl de ander zich druk maakt over je financiële situatie. Als je afstand kunt nemen van die stemmetjes (door in te zien dat het maar gedachten zijn), kun je er vaak ook beter mee omgaan.
  • Vriendelijkheid: We zien dat veel mensen een ingewikkelde verhouding met zichzelf hebben. Ze lopen de hele dag op zichzelf te katten uit de overtuiging dat ze hier beter van gaan presteren. In de praktijk zien we echter dat die bozige, onvriendelijke communicatie met jezelf meer kapot maakt dan dat het helpt. Vriendelijk tegen jezelf zijn en een ondersteunende manier van coaching aanleren helpt vaak veel beter.

Er zijn echter ook een paar manieren waarop de ACT van mindfulness verschilt. Die zit vooral in de centrale rol die gedrag heeft binnen ACT. Het woord ACT is niet voor niets de Engelse vertaling van ‘handelen’.